Schwarzen Piet

Sem hangt fris gedoucht op de bank en zapt nog even wat TV kanalen af. Bij het journaal blijft hij even hangen. Iets over hangende zwarte pieten in Rotterdam. "Watisser met zwarte Piet?" wil hij weten. De hele Pietendiscussie van de afgelopen jaren is (gelukkig) aan hem voorbij gegaan. Ik leg hem zo simpel mogelijk uit dat het feestje, en dan vooral de zwarte Piet, nare gevoelens oproept bij een klein groepje mensen wiens voorouders een paar honderd jaar geleden als slaven uit Afrika zijn gehaald en die willen het nu anders zien.  

"Wat stom!" vindt Sem... "het is toch gewoon een vrolijke geschminkte man?" Tja.... zo ziet een kind dat. Die weet niet beter. Mooi toch?

Nu ligt hij in zijn bedje en ik moet er toch nog weer even aan denken. Ik vraag me zelf  regelmatig af waarom we nu ineens deze kinderachtige discussie voeren. Die voor en tegen clubjes. Zinloos welles nietes geneuzel, Tot de tweede kamer aan toe. BN'ers die een mening hebben. De media die een duit in het zakje doet. Pure klassieke conditionering. Want door Zwarte Piet constant samen met negativiteit in het nieuws te brengen, zorgt er voor dat ze deze karikatuur uiteindelijk ook gaan associëren met ellende. En daar doen we allemaal aan mee door de nieuwsberichten te volgen en die welles nietes rommel te delen op je facebookprofiel zodat al je digivriendjes die ellende ook weer moeten bekijken..

Ik probeer echt wel begrip op te brengen voor die minderheid die zo ontzettend zijn best doet om dit kinderfeestje, deze Nederlandse traditie, te laten verbieden of aan te laten passen om iets verschrikkelijks dat hun voorouders onder andere door Nederlanders is aangedaan. En vooral ook omdat het karikatuur overeenkomsten vertoont met die zwarte mens van vroeger. Maar dat vind ik persoonlijk toch erg lastig omdat zwarte Piet voor mij een prachtige jeugd herinnering is. Ik snap het punt wel hoor, van beide zijden, maar al dat gedoe... Moeten we kleine kinderen dan nu opeens bewust maken van heel nare dingen terwijl ze gewoon iets feestelijks moeten vieren? Moeten we ze op goeie vrijdag dan ook maar vertellen dat ze niet gewoon lekker vrij zijn.. maar dat er volgens een oud boek een jaar of 2000 geleden een kerel aan een houten kruis is gespijkerd, met lange spijkers dwars door zijn handen en voeten. Wat is er zo goed aan die vrijdag? Daar denk ik wellicht te makkelijk over, maar ik vind dat we dat niet bij kleine kinderen moeten doen. Daar moeten ze klaar voor zijn. Ik heb als kind op geen enkele wijze de link gelegd tussen een negerslaaf en een zwarte Piet. “Ja, makkelijk praten…” hoor ik de tegenstanders al zeggen. “Jij hebt geen slavernij verleden!” "Jij bent niet zwart!" dat is allemaal wel waar. En misschien zou ik wel heel anders praten als dat wel het geval zou zijn geweest, maar toch kan ik een persoonlijke situatie aanhalen die wellicht heel ietsiePietsie een overeenkomst vertoont.

Nog geen 70 jaar geleden woedde er in Europa een verschrikkelijke oorlog. Duitse soldaten vielen zomaar ineens ONS land binnen en namen ONZE vaders, echtgenoten en zonen mee om onder verschrikkelijke omstandigheden te gaan te gaan werken in strafkampen. Sommigen vonden daar zelfs de dood en anderen wensten dat ze dood waren. Mijn vader is opgegroeid met de verhalen van zijn vader. Verhalen uit de eerste hand. Verhalen over weggevoerd worden. Verhalen over verschrikkelijke leefomstandigheden en weinig voedsel, over gevangenschap, over beschoten worden, over pijn en doodsangst en uiteindelijk ontsnapping. Over vluchten en verstoppen. Over een lange, barre, slopende voettocht weer helemaal terug naar huis. Mijn opa heeft vanaf die tijd altijd een hekel gehad aan Duitsers en stak dat niet onder stoelen of banken. Met die diepe haat in zijn ziel bracht hij ook zijn kinderen groot. Duitsers waren slecht. Duitsers waren Moffen. “Die Rotmoffen…” zei ook mijn vader als hij voetbal keek. Mijn opa heb ik nooit gekend. Hij overleed twee jaar voor dat ik werd geboren. Maar via mijn vader heb ook ik de verhalen meegekregen. Vol spanning geluisterd naar dingen die je amper kunt bevatten, maar die nog niet eens zo heel lang geleden in ons land zijn gebeurd.

Heb ik, door deze ervaringen van mijn opa, nu een hekel aan Duitsers? Rancuneuze gevoelens? Absoluut niet. Waarom zou ik? Moeten we dan het Oktoberfest nu ook maar afschaffen? Omdat onze grootouders een hekel hadden aan Duitsers? Omdat de Duitse taal en de gebruiken ons doen denken aan de oorlog en verschrikkelijke dingen? Onze kleine kinderen al vroeg opzadelen met deze feiten? Een vreemde gedachte vind ik dat. En ik denk ook niet dat dit voor mij anders zou zijn als Sinterklaas een Duitser was met overdreven Nederlandse hulpjes. Maar goed, dat is subjectief. Dat is hoe ik er over denk. Het zal een stukje mindset zijn denk ik. Als je dat wil, kun je je elke dag en overal wel door beledigd en/of gediscrimineerd voelen. 

We hebben geen slaven meer. Het verleden is geweest. We vergeten niet. We onthouden. We herdenken. We hebben er van geleerd, want wie niet leert van het verleden, heeft geen toekomst. Maar we gaan wel gewoon verder met ons leven. We dragen het verleden niet als ballast met ons mee. Dat werkt destructief. Hoe je ook omgaat met je verleden, het is je verleden. Je verandert helemaal niets aan die gebeurtenissen. Door op een negatieve manier bezig te zijn met het verleden verander je echter wel jouw toekomst!

Heb op zijn minst een beetje begrip voor elkaars standpunten en laat het dan los zodat de kinderen een feestje kunnen vieren. Of je nou voor of tegen bent, geef het geen podium. Dan stopt het vanzelf. Laten we gewoon alleen die zeurpieten afschaffen.  Dan vertellen we onze kinderen dat Zwarte Piet zwart is van de schoorsteen en dan kan men zich weer gezellig druk maken om cadeautjes, pepernoten, warme chocomelk en liedjes... en dan moet het goed zijn toch?